آیا نی روی طعم نوشیدنی تأثیر میگذارد؟ خیلیها معتقد هستند که نوشیدن با نی، طعم آن را دلچسبتر میکند. اما آیا واقعا چنین است؟ در این مقاله، نکاتی را بیان میکنیم که شاید نظر شما را برای همیشه تغییر بدهد. استفاده از نی ضمن اینکه طعم نوشیدنیها را تحت تاثیر قرار داده، سلامت دندانها تهدید و ظاهر لبهای شما را تغییر میدهد.
آیا نی روی طعم نوشیدنی تاثیر دارد؟ بررسی علمی و تجربی
تأثیر نی روی طعم نوشیدنی از دیدگاه علمی:
الف) مواد تشکیلدهنده نی و اثر آن بر طعم
نیهایی که از پلاستیک، سیلیکون، فلز یا حتی کاغذ ساخته میشوند، بسته به نوع ماده، تأثیراتی بر طعم نوشیدنی دارند. مثل:
- نیهای پلاستیکی ارزان قیمت در تماس با نوشیدنیهای گرم یا اسیدی مثل قهوه یا لیموناد کمی طعم پلاستیکی از خود آزاد میکنند. این پدیده به علت آزادسازی ترکیبات فرّار از سطح نی در دمای بالا یا واکنش با اسیدها رخ میدهد.
- نیهای فلزی وقتی با نوشیدنیهای سرد یا گازدار تماس پیدا میکنند طعم فلزی بسیار خفیفی را احساس خواهید کرد.
- نیهای سیلیکونی یا شیشهای از نظر طعم خنثی هستند و تغییری ایجاد نمیکنند.
- نیهای کاغذی در صورت ماندن طولانیمدت در نوشیدنی ، خیس شده و طعم کاغذی مختصری به نوشیدنی میدهند.
ب) جهت و محل تماس نوشیدنی با زبان
نی باعث میشود نوشیدنی مستقیما به انتهای زبان یا سقف دهان هدایت شود و در تماس کمتری با تمام سطح زبان قرار بگیرد. با توجه به اینکه بخشهای مختلف زبان درک متفاوتی از مزهها دارند مثلا شیرینی در نوک زبان بیشتر حس میشود، این تغییر مسیر، درک مزه را کمی متفاوت میکند( خصوصا در نوشیدنیهای شیرین یا ترش).
آیا نی روی طعم نوشیدنی تأثیر میگذارد؟ بسیاری از افراد در آزمایشهای تجربی گزارش دادهاند که نوشیدن با نی:
احساس شیرینی را به دلیل متمرکز شدن نوشیدنی در انتهای زبان افزایش میدهد.
در نوشیدنیهای گازدار باعث میشود حبابها کمتر حس شوند، چون تماس مستقیم با زبان کمتر است.
نوشیدنیهای گرم مانند قهوه یا چای طعم ملایمتری پیدا میکنند چون دمای مایع هنگام عبور از نی کمی کاهش یافته و با بزاق کمتر مخلوط میشود.
نی و طعم نوشیدنی؛ آیا نوع نی می تواند طعم را تغییر دهد؟
یکی از عوامل تأثیرگذار بر درک طعم نوشیدنی، نحوه تماس مایع با زبان است. وقتی مایعی را بدون نی مینوشید، تمام سطح زبان با نوشیدنی در تماس قرار میگیرد. اما هنگام استفاده از نی، مایع به پشت یا کنارههای زبان میرسد و طعم نوشیدنی کمی متفاوت احساس خواهد شد. به عنوان مثال، نوشابهای که از طریق نی نوشیده میشود ممکن است شیرینتر یا ملایمتر از حالتی باشد که آن را از لیوان مینوشید.
لازم به ذکر است که مواد تشکیل دهنده نی بر طعم نوشیدنی تاثیر دارند.:
نی های پلاستیکی
از پلاستیکهای ارزانقیمت ساخته میشوند. این نیها در برخورد با نوشیدنیهای گرم، ترکیبات شیمیایی فراری را آزاد میکنند که به نوشیدنی طعمی نامطبوع میدهد. در نیهای بیکیفیت، مزه پلاستیکی یا طعمی ناخوشایند احساس میشود.
نی های فلزی
برخی افراد گزارش میدهند که در هنگام استفاده از نی فلزی، طعمی فلزی یا سردی بیش از حد در دهان ایجاد میشود. در نوشیدنیهای گازدار یا سرد، این طعم بیشتر به چشم میآید.
نی های شیشه ای و سیلیکونی
نه طعمی به نوشیدنی اضافه کرده، نه از آن کم میکنند. برای کسانی که طعم خالص نوشیدنی را ترجیح میدهند استفاده از این نیها بهتر خواهد بود.
نی های کاغذی و گیاهی
هرچند از نظر زیستمحیطی گزینه خوبی هستند اما اگر نوشیدنی مدت زیادی در لیوان بماند، نی کاغذی نرم شده و طعمی مشابه کاغذ یا مقوا را به نوشیدنی میدهد. نیهای گیاهی مثل نی بامبو هم ممکن است طعم خاص خود را وارد نوشیدنی کنند.
مهم: گذشته از تأثیر فیزیکی و شیمیایی، جنبههای روانی و حسی هم مهم هستند. بسیاری از افراد حس میکنند نوشیدنیهایی که با نی مصرف میکنند، نرمتر یا راحتتر پایین میروند. این موضوع در مورد نوشیدنیهای گازدار یا بسیار سرد صدق میکند.
تجربه نشان داده است که در برخی موارد استفاده از نی ممکن است احساس گاز کمتر در نوشیدنیهای کربناته ایجاد کند و نوشیدنیهایی مثل نوشابه یا دلستر کمتر تند یا قلقلکی به نظر برسند.
تاثیر نی بر طعم نوشیدنی
جنس نی نوشیدنی، تأثیراتی هرچند جزئی بر طعم نوشیدنی ایجاد میکند.
- نی پلاستیکی معمولی تأثیر چندانی بر طعم نوشیدنی ندارد، اما در نوشیدنیهای داغ یا اسیدی کمی طعم پلاستیکی به جا میگذارد.
- نی فلزی کمی طعم فلز در ابتدای استفاده یا اگر خوب تمیز نشده باشد، به نوشیدنی میدهد، ولی معمولا طعم را تغییر نخواهد داد.
- نی سیلیکونی بیمزه است و تأثیر خاصی روی طعم ندارد، مگر اینکه بو یا طعم قبلی در آن مانده باشد.
- نی بامبو یا چوبی کمی طعم چوبی یا خاکی به نوشیدنی اضافه میکند.
توجه توجه: در نوشیدنیهای بسیار معطر یا قوی مثل قهوه، چای یا نوشابههای گازدار، تأثیر نی کمتر احساس میشود. اما در نوشیدنیهای ملایم یا با طعمهای ظریف مثل آب طعمدار، شیر یا آب نارگیل، تأثیر نی بیشتر قابل درک است.
اگر نی خوب تمیز نشده باشد، طعم نوشیدنی قبلی یا حتی طعم نامطبوع مثل کپک یا چربی به نوشیدنی جدید منتقل میشود.
آیا با نی نوشیدنی طعم نوشیدنی تغییر می کند؟
نیهای فلزی ممکن است حس خنکی خاصی به نوشیدنی بدهند و گاهی طعمی فلزی در دهان ایجاد کنند. بلاخص اگر از جنس ارزان یا زنگ زننده باشند. نیهای چوبی یا بامبویی در تماس طولانی با مایعات، گاهی طعم خاکی ملایمی به نوشیدنی منتقل میکنند. افزون بر این، خود فرآیند نوشیدن از طریق نی نیز ممکن است تجربه طعمی را تغییر بدهد. علت این است که عبور مستقیم نوشیدنی به عقب دهان و تماس کمتر آن با زبان و بینی، از شدت برخی طعمها و عطرها میکاهد. این موضوع در نوشیدنیهای با طعم پیچیده مثل قهوه تخصصی یا چایهای گیاهی محسوس است.
دمای نوشیدنی هنگام عبور از نی ممکن است دچار تغییر جزئی شود که در درک طعم نقش دارد، چون که دمای نوشیدنی بر شدت حس شیرینی، ترشی یا تلخی تأثیرگذار است.
علی رغم اینکه نی به ظاهر وسیلهای ساده است اما بهطور غیرمستقیم تجربه چشایی نوشیدنی را دگرگون میکند.
بررسی تاثیر نوع نی (پلاستیکی، کاغذی، فلزی) بر طعم نوشیدنی
نیهای پلاستیکی که رایجترین نوع در میان محصولات یکبار مصرف هستند، از مواد PET، PP یا PS ساخته میشوند و به دلیل خاصیت خنثی بودن از نظر شیمیایی، تأثیر کمی بر طعم نوشیدنی دارند. این ویژگی باعث میشود طعم نوشیدنیهای سرد یا گرم تا حد زیادی حفظ شود، مگر در شرایطی که نوشیدنی داغ باشد یا کیفیت پلاستیک پایین باشد که در آن صورت احتمال ایجاد بوی نامطبوع یا طعم پلاستیکی جزئی وجود دارد.
نیهای کاغذی که به دلیل نگرانیهای زیستمحیطی محبوبیت بیشتری پیدا کردهاند، بهرغم داشتن پوششهای مقاوم در برابر رطوبت، شاید طعم کاغذ یا خمیر مرطوب به نوشیدنی منتقل کنند. این موضوع در نوشیدنیهای با طعم خنثی یا ملایم، بیشتر قابل تشخیص است.
توجه داشته باشید که کاهش استحکام نی کاغذی در طول زمان مصرف ممکن است تجربه نوشیدن را منفی کند و برداشت حسی از طعم را کاهش بدهد.
نی فلزی به دلیل هدایت حرارتی بالا، ممکن است نوشیدنی را در تماس با دهان خنکتر یا گرمتر از حالت واقعی نشان بدهد که این تغییر دما بر درک طعم تاثیر خواهد داشت. اگر نی فلزی بهدرستی تمیز نشود یا از آلیاژ مناسبی ساخته نشده باشد، بهخصوص در نوشیدنیهای اسیدی مانند آبلیموی طبیعی یا نوشابه، طعم فلزی مشخصی به نوشیدنی اضافه میکند.
انتخاب نوع نی باید بر اساس نوع نوشیدنی و کاربرد باشد و در عین حال درک تجربه چشایی مصرفکننده و حفظ کیفیت طعم نیز باید در نظر گرفته شود. اگر هدف حفظ طعم اصلی نوشیدنی است، استفاده از نیهای باکیفیت، خنثی از نظر شیمیایی و با ساختار مناسب پیشنهاد میشود.